Cmentarz nr 260 Zabawa
Cmentarz zaprojektowany został na planie foremnego sześcioboku przez Johanna Watzala i położony jest tuż obok cmentarza parafialnego w Zabawie. Ogrodzony jest betonowymi słupami o sfazowanych krawędziach, połączonymi balustradami o zygzakowatym przekroju. Wejście na cmentarz wykonane z dwuskrzydłowych żelaznych wrót z metalowych rur, wypełnione skośną kratą. Pomnik centralny wbudowany w południowe ogrodzenie, zwieńczony pierwotnie drewnianym krzyżem z półkolistym daszkiem, obecnie kamienną rzeźbą odpoczywającego orła z rozpostartymi skrzydłami na dwustopniowej ośmiobocznej podstawie i niewielkim metalowym krzyżem. Poniżej umieszczona została tablica inskrypcyjna z napisem : "Polegli na polu chwały".
Cmentarz nr 167 Ryglice
Cmentarz położony jest na południowy zachód od rynku w Ryglicach, w niedalekim sąsiedztwie cmentarza parafialnego. Założony został na planie prostokąta zbliżonego do kwadratu. Ogrodzony jest kamiennym murem, który dostosowany jest do nachylenia terenu. Wejście na cmentarz prowadzi przez bramę w formie łuku z ciosów kamiennych, zamkniętą drewnianymi dwuskrzydłowymi wrotami zwieńczonymi u góry krzyżykiem.
Fort 50 ½ O "Barycz"
Do obrony południowo-wschodniego odcinka twierdzy wybudowano w latach 1897-99 dwa forty pancerne: Fort 50 ½ O "Kosocice-Wschód", zwany "Barycz", oraz leżący w odległości około 200 metrów Fort 50 ½ W "Kosocice-Zachód". Projektantem Fortu "Barycz" był Emil Gołogórski, który najprawdopodobniej zaprojektował cały zespół. Oba forty tworzyły silny punkt obrony w tej części pierścienia obronnego twierdzy, broniły traktu lwowskiego oraz linii kolejowej do Przemyśla. O tym, że forty zlokalizowano we właściwym miejscu świadczy przebieg działań wojennych. Celem rosyjskiego natarcia w dniu 5 grudnia 1914 r. było bowiem przełamanie południowo-wschodniego narożnika Krakowa, jaki tworzyły forty "Kosocice" oraz "Rajsko". Obydwa forty przyjęły na siebie ciężar głównego uderzenia artylerii rosyjskiej i obydwa wyszły z niej bez większych strat. Fort "Kosocie-Wschód", leżący przy ul.Hallera, stanowi uproszczoną wersję standartowego fortu pancernego obrony bliskiej (Nahkampfwerk). Zwrócony czołem ku wschodowi, ma nieregularny trapezowy narys. Otoczony jest suchą fosą, z omurowanym przeciwstokiem, bronionym przez cztery 6 cm armaty szybkostrzelne wz.1898, umieszczone za pancerzami w kazamatach dwóch kojców rezerwowych, zlokalizowanych w narożach fosy (północna-podwójna, południowa-pojedyncza).
Cmentarz nr 183 Siemiechów
Zaprojektowany przez Heinricha Scholza cmentarz pierwotnie założony został na planie prostokąta z prostopadłościennymi wcięciami obu narożników od strony północnej. Ogrodzony był betonowymi słupkami połączonymi balustradą z żelaznych rur. Wejście na cmentarz znajdowało się od strony południowej i wykonane było z dwuskrzydłowej żelaznej bramy. Na wprost niego znajdował się pomnik centralny wykonany w formie otwartej kaplicy, nawiązującej kształtem do rzymskich ołtarzy. Wewnątrz kaplicy w kwadratowej płycinie umieszczono płaskorzeźbę przedstawiającą św. Jerzego walczącego ze smokiem autorstwa rzeźbiarza, kierownika artystycznego VI Okręgu Cmentarnego Tarnów - Heinricha Scholza.
Płaskorzeźba oraz kaplica - wygląd pierwotny. Źródło: Archiwum Narodowe w Krakowie.
Pierwotny wygląd cmentarza został zmieniony w 1988 roku. Przesunięto tylne i lewe boczne ogrodzenie, które spowodowało likwidację kwadratowego wycięcia tylnego lewego naroźnika. Do obszaru cmentarza włączono fragment północno-zachodni, zlikwidowano jeden z rzędów mogił po zachodniej stronie alei zagęszczając pozostałe. Stare ogrodzenie zastąpiono pionowymi metalowymi sztachetami na betonowej podmurówce. Wymieniono również bramę wejściową oraz zostało utworzone dodatkowe wejście od strony północnej. Po przeprowadzonej przebudowie cmentarz zmienił charakter; przemieszczone nagrobki nie odpowiadają miejscom pochówków.
Na cmentarzu w 15 grobach zbiorowych oraz 92 mogiłach pojedynczych pochowano 132 żołnierzy austro-węgierskich oraz 6 żołnierzy armii rosyjskiej poległych w okresie od grudnia 1914 roku do maja 1915 roku.
WYGLĄD PIERWOTNY CMENTARZA.
Źródło: Archiwum Narodowe w Krakowie.
Zamek Bobolice
Ruiny zamku królewskiego znajdują się na wysokim, skalistym wzgórzu wapiennym. Zamek zbudowany został przez Kazimierza Wielkiego w połowie XIV wieku, był związany z systemem obrony granicy państwa od strony Śląska. W 1370 roku nadany został przez Ludwika Węgierskiego Władysławowi Opolczykowi, a w r. 1396 odebrany zbrojnie przez Władysława Jagiełłę. Można przypuszczać że w XV i XVI wieku był rozbudowany przez Myszkowiskich i Męcińskich. Pierwotny zamek znajdował się na najwyższym szczycie skały, od północy. Pozostały tu ruiny wieży o okrągłym zarysie.
Foto: Mateusz Szczawiński
W roku 1999 po długich sporach sądowych ruiny zamku zostały sprzedane Jarosławowi Laseckiemu, który podjął się pełnej rekonstrukcji.
Cmentarz nr 301 Żegocina
Wyjątkowo skromny cmentarz zaprojektowany został przez Franza Starka i obecnie stanowi kwaterę wojenną przy kościele parafialnym w którym znajdował się szpital polowy. Wejście znajduje się od strony kościoła zamknięte łańcuchem, ujęte wysokimi słupami wbudowanymi w mur. Od strony kościoła kwatera ogrodzona jest niskim kamiennym murem z dwuspadowym daszkiem. Z pozostałych stron ogrodzenia stanowi niski metalowy płot. W 7 grobach zbiorowych i 7 pojedynczych pochowano 11 żołnierzy austro-węgierskich, 68 niemieckich i 9 rosyjskich, poległych w grudniu 1914 roku.